سلامت قدر و قدر سلامت

دکتر مهدی مزرعه شاهی، دستیار طب اورژانس در یادداشتی که برای شفقنا ارسال کرده آورده است:

قدر، “قدر” است،
اگر قدر بدانیم!

آیه ۱ سوره القدر***

إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِی لَیْلَهِ الْقَدْرِ***

ما آن [= قرآن‌] را در شب قدر نازل کردیم!***

Surely We revealed it on the grand night.***

Inna anzalnahu fee

ما آن(ذکر، کتاب،قرآن) را در شب قدر نازل کردیم!

آیه ۲ سوره القدر***

وَمَا أَدْرَاکَ مَا لَیْلَهُ الْقَدْرِ***

و تو چه می‌دانی شب قدر چیست؟!***

And what will make you comprehend what the grand night***
Wama adraka ma laylatu alqadri
و (ای رسول) تو چه درک میکنی (اهمیت و عظمت) شب قدر را؟!

آیه ۳ سوره القدر***

لَیْلَهُ الْقَدْرِ خَیْرٌ مِّنْ أَلْفِ شَهْرٍ***
شب قدر بهتر از هزار ماه است!***
The grand night is better than a thousand months.***
Laylatu alqadri khayrun min alfi shahrin
“شب قدر” ، (در شرافت و منزلت و اهمیت) از هزار ماه (شریفتر، برتر و ) بهتر است!

آیه ۴ سوره القدر***

تَنَزَّلُ الْمَلَائِکَهُ وَالرُّوحُ فِیهَا بِإِذْنِ رَبِّهِم مِّن کُلِّ أَمْرٍ***
فرشتگان و «روح» در آن شب به اذن پروردگارشان برای (تقدیر) هر کاری نازل می‌شوند.***
The angels and Jibreel descend in it by the permission of their Lord for every affair,***
Tanazzalu almalaikatu waalrroohu feeha biithni rabbihim min kulli amrin

در آن(ظرف لا زمانی و لا مکانی ) ملائکه(فرشتگان خاص الهی) و روح (روح الأمین ملکه مقرب عرش) تَنزُّل (فرود آمدن در مراتب کمالی و تکوینی و…) می یابند به إذن (فرمان و دستور ) پروردگارشان از هر امری

آیه ۵ سوره القدر***

سَلَامٌ هِیَ حَتَّىٰ مَطْلَعِ الْفَجْرِ***
شبی است سرشار از سلامت (و برکت و رحمت) تا طلوع سپیده!***
Peace! it is till the break of the morning.***
Salamun hiya hatta matlaAAi alfajri

“سَلاٰمٌ” (رحمت، سلامت ، تهنیت…) است در آن ، تا مَطْلعِ(زمان و مکان …طلوع ) فجر(صبحگاه،صبح صادق…)

قدر
قاف و دال و راء
به فتح قاف، و سکون دال و راء
به معنای اندازه و مقدار است

قدر
یک بی انتهایی مطلق است

قدر
خیر کثیر که نه «کوثر» است!

قدر

نورانیترین شب! عمر هر انسان جستجوگر انسانیت است.

قدر
«قله» «درک» «رب الارباب» است!

قدر
مرکزیت آن هدفی١ است که خلقت انسانِ اشرف مخلوقات ،
آن را نشانه گرفته !
(که ” وما خلقت الجن و الانس الا لیعبدون “ای “لیعرفون”)

قدر
نقطه اوج کمالات و مکنونات الهی انسان است.

قدر

پرواز روح در هفت آسمان بی انتهای حیرت و معرفت ربانی است
چنانکه به حبیبیش فرمود:
“قل رب زدنی علماً)

و مقصد آن “نا کجا آباد” ” جَوِّ تحیّر” و سرگردانی معرفت ربوبی است!
چنانکه محمد بنده و رسولش عرضه داشت
“رب زدنی علماً”

و در نهایت ؛ “رب زدنی تحیراً”

قدر

مرتفع ترین نقطه “سِیْرِ” صعود “عبد” تا “رَبّ” بسوی اوج بی انتهاست

“همان نقطه ی شروع از “اسریٰ بعبده لیلا من المسجدالحرام ” تا دورترین عبادتگاه خاکی قدس

و “منتهای کمال اوج “آن پرواز،
“نزدیکترین کمان قوس “دَنیٰ فَتَدَلّیٰ “است

قدر
مکان نیست !
موقفی است فراتر از مکان برای عالیترین دادستانی “عبد”در برابر “نفس اماره ” و “شیاطین بزرگ و کوچک درونی و بیرونی ”
در إقرار
به ” عجز و بیچارگی ”
در بارگاه رحمت و مغفرت “ملیک مقتدر الرحمن “!

که ذلّ اعتراف به جهالت و ضلالت نفس در “ان النفس لأَمَّارَه بالسوء الا ما رحم ربی”

او را با ندای “فادخلی فی عبادی”
تا جایگاه صدق ، نزد پادشاه قدرتمند مهربان بالا میبرد و بر صدر می نشاند

“فی مقعد صدق عند ملیکٍ مقتدر الرحمن”

قدر

“امن “ترین “نقطه تسلیم ” انسان گریزان از خویشتن خویش ،
در آغوش پر مهر و محبت ربوبی “رب السموات و الأرض و ما بینهما الرحمن”
است و جای هیچ خطاب و عتابی را جز باْذن الله باقی نگذاشته
که

“لا یملکون منه خطاباً یوم یقوم الروح والملئکه صفا لا یتکلمون الا من إذن له الرحمن)

قدر

لحظه و زمان نیست!
حقیقتی است فراتر از زمان که تمام عمر کاینات بدون درک شرافت و عظمت آن پشیزی نخواهد ارزید.

قدر
لعلی است!
که
ارزشمندترین گنج های نُه فلک را در نوردیده

و عیار طلای ناب در برابرش به خزف میماند

و فریاد وانفسای حسرت و ملامت “یا لیتنی کنت ترابا” را به عرش می رساند!

قدر

“قدر مطلق “جمع اختیاری
(و نه جبری!)
مخلوق و خالق در بستر گفتگویی عاشقانه و عارفانه است

قدر

در شرافتش همین بس که “ظرف نزول قرآن” ،
کلام معجزه آسای خلاق علیم است

قدر
شاید
شرافت ، لیاقت و معرفت و قبول «امانت»ی است که
آسمانها و زمین و کوهها از قبولش ابا کردند و در برابرش خود را خوار و ناچیز شمردند
که
“فأبین ان یحملنها و اشفقن منها و حملها الإنسان”

قدر

همه اش “سلام ”
است و چه مفهومی از این جامعتر، عمیقتر ، زیباتر و آرامش بخش تر؟!

چه اینکه “سلام “نام خداست
“سلام المؤمن”

قدر
پایینترین مرتبه اش
مساعد بودن زمینه حصول سلامتی همه جانبه در همه ابعاد جسمی روانی اجتماعی و معنوی است تا سال بعدی که توفیق درک قدر را در مراتب بالاتر پیدا کنیم
و این امر مقدور نیست الا با حصول معرفت به نعمتها و شکر گزاری حقیقی از “ذات پاک او”جلَّ و علا

که “انّهُ ولیّ النِّعَم”

در یک کلام و بعنوان یک راهبرد

دانستن “قدر سلامتی” مقدمه “سلامت قدر” و “سلامت قدردانی” های ما خواهد بود

و هر “قدر”ی

“قدر” ماست!

اگر

قدر” بدانیم!

و در آنصورت ” قدر ” واقعی مان
مبدل
به “قدر حقیقی” خواهد شد.

که ذالک تقدیر العزیز العلیم
ان شاءالله

حقیر سراپاتقصیر
ملتمس دعای خیر
برای والد ابوالشهید حاج رمضانعلی مزرعه شاهی و اخوی شهیدم معلم شهید رضا مزرعه شاهی

بیست و پنجم اردیبهشت ماه یکهزار و سیصد و نود و نه ه ش
مصادف با بیستم رمضان المبارک ١۴۴١

بخش دوم

١-تعریف قدر

۲-معانی قدر

۳ -تعریف سلامت

۴- “قدر سلامت” چیست و دانستن “قدر سلامتی”یعنی چه؟

۵- مقوله سلامتی هدیه است یا امانت الهی؟
۶-اصول” امانتداری سلامتی “؟

در بخش اول این مقال به تعریف ، مفهوم و مصادیق “قدر”مختصرا اشاره شد.
در این بخش به توضیح اجمالی مفاهیم سلامت و اهمیت آن و موضوع مهم امانت انگاری سلامت میپردازیم.

تعریف سلامت:

سالهاست سازمان بهداشت جهانی (WHO ) ابعاد سلامتی را از مقوله جسمی صرف به سایر عرصه های وجودی انسانی تعمیم داده و حصول سلامتی در یک فرد را منوط به تحقق معیارهای سلامتی در همه ابعاد وجودی از بیولوژیک (جسمی)؛ سایکولوژیک (روانی )؛تا ابعاد سوشیال (اجتماعی) و اسپریچوال (معنوی )دانسته است.

قرآن کریم در آیاتی به ابعاد خلقت انسان (از بعد جسمانی تا ابعاد روحی و معنوی) اشاره نموده است:

-۱همانا انسان را از گل و لأی سالخورده تغییر یافته آفریدیم (آیه ۲۶ سوره حجر )
۲-پس آنگاه که آن عنصر را معتدل بیارایم و در آن از روح خویش بدمم همه بر او سجده کنید (۲۹ حجر)
۳-یاد کن هنگامی را که خدا به فرشتگان گفت که من بشر را از گِل می آفرینم (۷۱ سوره صاد)
۴- پس آنگاه که او را به خلقت کامل آراستم و از روح خود در او دمیدم همه به امر من بر او به سجده در افتید (همان ۷۲ )

این آیات مبین این مهم می باشد که ابعاد سلامتی انسان محدود و منحصر به جسم و کالبد خاکی او نبوده و بعد مهم تری در وجود انسان(روح) وجود دارد که مفهوم سلامتی انسان بدون در نظر گرفتن آن بسیار نازل(در حد حیوانات غیر ذی شعور) و طبیعتاً نادرست و ناکامل خواهد بود.

٣-“قدر سلامتی” چیست؟

دانستن “قدر سلامتی” به چه معناست؟

دانستن “قدر سلامتی” بطور شایع در گفتگوهای روزمره شنیده می شود که “قدر سلامتی “خود را بدان یا “قدر سلامتی “را باید دانست!
مفهوم این عبارات شاید در اکثر اوقات سلامتی جسمی باشد اما حقیقت این است که در مفهوم جامع آن باید به «اهمیت و جامعیت سلامتی» توجه داشت و برای تأمین ،حفظ و ارتقاء کمیت و کیفیت آن در هر سطحی که هست همت گمارد.
در حقیقت ” قدر سلامتی” زمانی دانسته میشود که به مفهوم گسترده و کامل سلامتی که اعم از جنبه های مختلف جسمی روحی روانی و اجتماعی و معنوی است پی برده و باور داشته باشیم چرا که سطح همت ، تلاش و اقدامات در ارتقاء ابعاد آن بطور مستقیم با نحوه نگرش افراد به این مقوله مرتبط است.

۴-سلامتی، امانت یا هدیه الهی؟

در آیه ۷۲ از سوره احزاب به موضوع پذیرش “امانت” الهی از سوی انسان اشاره شده که مصادیق آن در تفاسیر عبارتند از :
معرفت الهی ،ولایت الهی ،تعهد ،عقل ،معرفت،برخی از ویژگی‌های روانی انسان از جمله اختیار ،آزادی ،اراده ،عشق و محبت و همچنین (سلامتی جسمی )اعضای پیکر انسان از قبیل چشم ،گوش ،قلب ،دست ،پا و زبان …

با کمی دقت روشن می شود که مصادیق و تعبیر های مختلف از «امانت »نه تنها با یکدیگر در تضاد نبوده بلکه قابل جمع بندی و ادغام می باشند چرا که انسان موجودی است با استعداد فوق العاده که می تواند با استفاده از همه نعمت ها مصداق کامل اشرف مخلوقات و خلیفه الله شود و این استعداد با آزادی اراده و اختیار توأم بوده و ن.ع انسان در بین مخلوقات عالم تنها موجودی است که مسیر تعالی ش بی انتهاست و در آن مسیر به طور نامحدود امکان و لیاقت پرواز به سوی قله تکامل را دارا می باشد.
در واقع «امانت الهی » بنوعی برخورداری انسان از “قابلیت تکامل به صورت نامحدود و آمیخته با اراده و اختیار” در رسیدن به مقام انسان کامل و بندگی خاص خدا و پذیرش ولایت الهیه است و به خاطر اهمیت این “امتیاز” بزرگ از آن به “امانت “یاد شده است و الا باقی مواهب نیز در جای خود از امانت های الهی هستند هر چند که در برابر آن امتیاز از اهمیت بسیار کمتری برخوردار می باشند.

۵-“امانت سلامتی “و لزوم «امانت انگاری سلامت»:

تنها در گرو “امانت دانستن سلامت ” انسان است که می توانیم و باید امانت دار خوبی برای سلامتی خود و دیگران (بعنوان پزشک و سایر عوامل سلامت) باشیم.

۶_شرایط و لوازم حصول« امانت داری سلامت»:

این امر در درجه اول به “معرفت و شناخت ” همه جانبه به مفهوم سلامتی با همه ابعاد و ویژگیهای آن مرتبط است.
پیش نیاز دوم «امانت انگاری سلامت » به عنوان «ارزشمند ترین امانت و امتیاز الهی» است
که خداوند به انسان (صرفنظر از جنسیت؛ نوع ؛ژن ونژاد ؛ رنگ طبقه اجتماعی ؛قبیله؛ قبله ؛دین و آیین!)عطا نموده است.
در قدم سوم پس از حصول شناخت لازم ؛ بکارگیری نهایت همت و تلاش در جهت تامین سلامتی و ارتقاء همه ارکان سلامتی در حد وسع و توان میباشد.
و در قدم آخر و مهمتر از همه در انجام هرچه بهتر این امانتداری از صاحب اصلی آن امانت که ذات اقدس الهی است کمک گرفته و در همه احوالات به او اتکال نماییم.

چنانکه در زندگی شخصی خود نیز با بکار گیری این امانت الهی در مسیر شایسته‌ای که مورد نظر و رضایت حق تعالی است (همانا اجرای فرامین و دستورات الهی و خودداری از عصیان و نافرمانی او) حرکت نماییم.

در واقع این شناخت ،همت و اقدام از بالاترین اقسام شکرگزاری و قدردانی از خالق و صاحب اصلی این امانت و نعمت است.

بطور قطع و یقین از گذر «قدردانی سلامت” خود و دیگران میتوان به شاهراه سعادت و کمال حقیقی وارد شده و اطمینان ؛ آرامش روحی ؛و سلامت حقیقی و همه جانبه (عافیت) را نصیب خواهد کرد.

این مسیر بی انتهاست!
تا جایی که فرد در این مسیر، توفیق می یابد تا سالم‌ترین ، بالا ترین و ارزشمندترین “قدر” ها را خواستار شود و این همان هدفی است که “قدر”های هر یک از افراد را به “سلامت هر چه بیشتر و کاملتر”
راهبری و هدایت مینماید.

همت؛ خواست و تلاش و البته در رأس آنها توفیق الهی؛است
که خالصان و خالصان درگاه الهی را همواره به بهترین و کاملترین “قدر” ها که همانا نور هدایت و “سلامت مطلق”است هدایت میکند.

سلام هی حتی مطلع الفجر.

مهدی مزرعه شاهی

در لحظات ناب استجابت دعا برای والدین اساتید معلمان عزیزی که حق بزرگی در تقدیر و تعیین سلامت مسیر زندگی ما داشته‌اند دعا کنیم .

جمعه بیست و یکم ماه مبارک رمضان
بیست و ششم اردیبهشت ماه١٣٩٩
شام شهادت مولا امیرالمومنین علی علیه السلام