لزوم بازنگری، تجدید نظر و اصلاح ساختار سلامت کشور

دکتر مهدی مزرعه شاهی، متخصص طب اورژانس در یادداشتی با عنوان لزوم بازنگری، تجدید نظر و اصلاح ساختار سلامت کشور نوشته است:

ضرورت:

١-اهمیت سلامت نیروی انسانی و لزوم توجه همه جانبه(بیو سایکو سوشیو اسپریچوال) و با نگرش سلامت محور

٢- نهادینه شدن و تفوق نابجای برنامه های مداخله محور (با محوریت درمان و نه سلامت) در ساختار سلامت کشور و هزینه های بسیار گزاف در این زمینه
٣-لزوم هماهنگی با تجربه های علم و تحقیق محور در تحقق و تأمین سلامت انسانها (با نهادینه سازی ساختارهای علمی و موفق جهانی و طراحی ساختار سلامت نگر و علمی و بومی شده با الگو پذیری از تجربه های موفق کشورهای پیشرفته در سلامت و اقتصاد

اهداف کلی:

١-نیل به سلامت همه آحاد جامعه بطور عادلانه و همه جانبه
٢- پیشگیری از هدر رفت بودجه های ملی در مسیر غیر صحیح و بعضا مضر به وضعیت سلامت جامعه

شرایط زمینه ای:

نقاط قوت:

١-وجود ساختار تشکیلاتی و فیزیکی و عمرانی نسبتا مطلوب در سراسر کشور
٢-وجود نیروهای علمی مبرز (اموزشی پژوهشی بهداشتی و درمانی )
و کادر اجرایی مجرب در سراسر کشور

٣-پراکندگی جمعیتی ، تنوع إقلیمی ، گوناگونی فرهنگی و آداب و رسوم اجتماعی و لزوم همسان سازی و برنامه محوری و منظبط کردن برنامه های بهداشتی و مدیریت مطلوب در تحقق اهداف سلامت محور همه جانبه

شرایط ویژه موقعیتی:

١-لزوم مدیریت منسجم و هماهنگ و جهتمند در اقدامات لازم بیماریهای غیر واگیر؛
از مراحل پیشگیری تا مراقبت ،درمان در سطوح مختلف ، توانبخشی و در نهایت کنترل بیماریهای غیر واگیر در کشور (که انصافا در بخش هایی مانند طرح فشار خون و …اقدامات موثری انجام شده ولی ناکافی است و بدلیل ساختارمند نبودن ابتر مانده یا لا اقل کم نتیجه خواهد شد.

٢- پیشگیری و کنترل و درمان بیماریهای واگیر
که در زمان اخیر متاسفانه ویروس کرونا در صدمه به سلامت ارکان جامعه گوی سبقت را از بسیاری از بیماریهای واگیر دار کشور ربود و هنوز دچار بلیه های ناشی از این ویروس مخرب هستیم و ناچارا(تا کشف واکسن و درمان قطعی آن) خواهیم بود.

پیشنهاد کلی و اساسی

لزوم بازنگری، تجدید نظر و اصلاح ساختار سلامت (با نگاه سلامت محور و همه جانبه)
که البته کاملا منطبق با برنامه های توسعه و إسناد بالادستی و چشم انداز توسعه آتی میباشد

زمان مورد نیاز اقدامات:

زمان موجود و ممکن جهت این اقدامات حد اکثر نود روز(خرداد، تیر ، مرداد ) میباشد

پیشنهاد اقدامات لازم با قید فوریت بالا و فوق اورژانسی:
١-نهادینه کردن ساختار علمی ، منسجم و هماهنگ سطح بندی خدمات و نظام ارجاع در کشور(بطور کامل و بدون ذره ای إغماض و تساهل)
ابلاغ طرح و پایش دقیق و مستمر

سایر پیشنهادات:

١- اجرای طرح مغفول و مظلوم “پرونده الکترونیک سلامت”
٢-نهادینه کردن برنامه “پزشک خانواده”بصورت اصولی
و علمی و واقع بینانه
٣- حرکت جدی به سمت تجمیع بیمه ها و متحد کردن بیمه سلامت
۴- استفاده از کارشناسان و اساتید مبرز “سیاستگزاری سلامت” در طراحی و بومی سازی ساختار جدید سلامت محور پیشنهادی و نحوه فعال کردن و راه اندازی آن بطور مقطعی
در ساختار معلول و غامض فعلی وزارت بهداشت و در نهایت انجام ساختارهای اصلاح شده در همین بأزه حداکثر یکسال آتی(با انجام جراحی بزرگ در ساختار سلامت کشور)

زمینه های مساعد اجرایی طرح در بین مردم، پزشکان متخصص و فوق تخصص، گروه های تخصصی و علمی، پزشکان عمومی و سایر ارکان سلامت در بخشهای آموزش، پژوهش، بهداشت و درمان
که بخشی از آن ره آورد این مقطع زمانی خاص و شیوع کرونا میباشد):

١-زمینه مساعد در مردم برای خودداری از مراجعات غیر ضروری به مراکز درمانی و بیمارستانها(موضوعی که همگان در سنوات گذشته و ناخواسته شاهد اتفاق رخدادهای معکوس این امر بطور بسیار شایع بوده ایم)

٢-زمینه مساعد در مراکز درمانی و بیمارستانی (در ادبار به مراجعات غیر ضروری بیماران به ایشان) بدلیل خطرات ناشی از مراجعات بیماری واگیردار از جمله کوید نوزده

٣- زمینه مساعد در مردم برای تاخیر در انجام اعمال جراحی الکتیر و غیر اورژانس(و در موارد معتنابهی اعمال جراحی زیبایی و غیر و ذالک)

۴- زمینه مساعد در بین پزشکان عمومی(بدلایل مالی ناشی از برخی موارد فوق الاشاره از جمله)بدلیل عدم مراجعه مردم به مطب ها و مراکز درمانی جهت انجام اقدامات درمانی یا شبه درمانی (گاه غیر ضرور)
۵-زمینه مساعد در بین کادر بهداشتی آموزشی تحقیقاتی و انگیزه بالای ایشان جهت ورود به عرصه ی خدمت بطور جدی(که سالیان بدلیل سیاستهای نا صواب) از گردونه خدمات محوری و اساسی و مورد نیاز جامعه خواسته یا ناخواسته محروم و منزوی بوده اند.

نکته آخر:

تنها راه نجات ساختار سلامت کشور و تامین سلامت همه جانبه مردم لائق و نجیب این مرز و بوم
اصلاح مسیر ساختار ناصواب مداخله محور و درمان محور است که شرایط مقطعی پاندمی کرونا میتواند و باید همه ما و سیاستمداران و تصمیم سازان متعهد و دغدغه مند سلامتی آحاد مردم و جامعه و حتی مسولین نظام از رییس جمهور تا رهبری معظم را بطور متهورانه برای انجام حرکتی اصولی ، علمی ،ارزشمند و ماندگار و فارغ از هر گونه جناح اندیشی و منفعت طلبی شخصی و گروهی همراه و همداستان نماید
و در کوتاه مدت ضمن نجات جان افراد جامعه بتواند در میان و بلند مدت کشتی طوفان زده سلامت کشور را مرمت و همه را به ساحل نجات و امید و سلامتی و عافیت کامل هدایت نماید
ان شاءالله

مهدی مزرعه شاهی
دستیار طب اورژانس
پزشک مراقبتهای حمایتی تسکینی
در طب سالمندی و سرطان

دوشنبه بیست و نهم اردیبهشت ١٣٩٩

منبع: شفقنا